धनत्रयोदशीचे महत्त्व, मुहूर्त आणि पूजा विधी

धनतेरस (धनत्रयोदशी ), कार्तिक कृष्ण पक्षाच्या 13 व्या दिवशी कार्तिक महिन्यात येते. दिवाळीच्या पाच दिवसाच्या उत्सवांचा हा पहिला दिवस आहे. दिवस भगवान यमदेव, देवी लक्ष्मी आणि कुबेर यांना समर्पित आहे. कौटुंबिक समृद्धी आणि कुतूहल आणण्यासाठी घरी काही नवीन भांडी विकत घेणे देखील प्रथा आहे.

धनतेरसचे (धनत्रयोदशीचे) महत्त्व

यम दीप दान किंवा यम त्रियादोशी म्हणून हा दिवस साजरा केला जातो. राजा हिमा आपल्या 16 वर्षांच्या मुलाच्या मृत्यूबद्दल चिंतित होते कारण त्याच्या लग्नाच्या चार दिवसांनंतर सर्पदंशाने मरणार असल्याची भविष्यवाणी केली होती. त्याची नववधू एक कल्पना घेऊन आली आणि पूर्ण खोली सजविली. तिने दिव्यांना प्रकाशित केले आणि खोलीच्या बाहेर ठेवले. तिने सर्व दागदागिने खोलीच्या बाहेर ठेवले आणि सोन्याने व चांदीने सुशोभित केले. त्याने राजकन्यांशी कथा सांगून, त्यांच्याबरोबर खेळ खेळून आणि गाणी गाऊन राजकन्याशी लग्न केले. जेव्हा साप आला तेव्हा तो सजावटाने प्रभावित झाला आणि स्वत: च्या मनोरंजनमध्ये गुंतला. तो पुढच्या दिवशी सकाळी राजकुमार त्याच्या वेळेनुसार निघून गेला. म्हणून, हा दिवस धनतेरस किंवा यम त्रियादोशी म्हणून साजरा केला जातो.

तुम्हाला पूजाची गरज आहे

धूप आणि धूपादान, खील आणि बत्तासे, मिठाई, बसण्यासाठी आसन, नाणी, पवित्र पाणी(गंगाजल), रांगोळी, तांदूळ, अक्षता, ताजे फुले, एक भोपळा, तूप आणि 4 दिवे.

पूजा कशी करावी?

• संध्याकाळी अवकाशात तारा दिसू लागल्यानंतर स्त्रिया घरात हि पूजा करतात. पुरुष इच्छित असल्यास, त्यांच्यात सामील होऊ शकतात. तथापि, हे अनिवार्य नाही.
• पूजा करण्यासाठी कोणत्याही लहान चौरंगवर चार दिवे ठेवले जातात.
• त्यात कापूस विरळ ठेवल्यानंतर तेलामध्ये तेल / तूप ठेवले जाते.
• यमदीप म्हणून या दिव्य चित्रांचे वर्णन यमराज म्हणून करतात. या पूजा घराच्या पूर्वजांना आदर देण्यासाठी देखील वापरली जाते.
• चौरंगावर एक कलश ठेवा आणि तो पाण्याने भरा. चौरंगाभोवती काही पाणी शिंपडा.
• नाणी, तांदूळ(अक्षता) आणि रांगोळी वापरून पूजा केली जाते.
• प्रत्येक दिव्याला नैवेद्य दिला जातो.
• भक्त मंत्र उच्चार करत स्वतःभोवतो प्रदक्षिणा घालतात.
• पूजासाठी बसलेल्या सर्व भक्तांच्या कपाळावर तिलक लावला जातो.
• एक दिवा मुख्य प्रवेशद्वार बाहेर ठेवला जातो.

धनत्रयोदशी पूजा मुहूर्त

धनतेरस पूजा मुहूर्त = १८:३२ to २०:२८
कालावधी = १ तास ५६ मिनिटे
प्रदोष काळ = १७:५४ to २०:२८
वृषभ काल = १८:३२ to २०:३०
त्रयोदशी तिथी प्रारंभ = ०१:२४
त्रयोदशी तिथी समाप्ती = २३:४६

धनतेरस यमदीप दान मंत्र

“म्रत्युनाम पासहस्तेन कालेन भार्यापास त्रयो I

दास्याम दीप्दानाम सुर्यज त्रिछत्तामिवि II”

धनतेरस कुबेर मंत्र

“धनदाय नमस्तुभ्यम निधिपद्माधिवाय च I
भवन्तु त्वत्प्रसादान्मे धन धन्यदिसेम्पध II”

धनतेर लक्ष्मी मंत्र

“महालक्ष्यमये च विधमहे विष्णु मी
पतन्ये च धीमेहे तन्नो लक्ष्मी प्रचोदयात “